Dit zijn de taken van een vertrouwenspersoon

Een vertrouwenspersoon is er voor medewerkers die klachten hebben over vervelende zaken waar ze tijdens het werk mee te maken krijgen. Wat doet een vertrouwenspersoon met deze klachten?

Dit zijn de taken van een vertrouwenspersoon

Bedrijven zijn volgens de Arbowet verplicht om hun werknemers te beschermen tegen psychosociale arbeidsbelasting. Daaronder vallen agressie en geweld, seksuele intimidatie/ongewenste intimiteiten, pesten, discriminatie en werkdruk. Zij moeten hiervoor beleid opstellen en dat ook daadwerkelijk uitvoeren. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon kan een belangrijk onderdeel van dit beleid zijn.

Een vertrouwenspersoon is er voor medewerkers die meldingen of klachten hebben over ongewenst gedrag op de werkplek. De vertrouwenspersoon staat collega’s bij met raad en daad. En kan collega’s opvangen als zij te maken hebben gehad met vervelende kwesties. Met zaken die hun werkplek minder fijn en veilig maken. Denk daarbij aan agressie en geweld, discriminatie, pesten of intimidatie, al dan niet seksueel. Oftewel: alle zaken die volgens de Arbowet vallen onder psychosociale arbeidsbelasting (PSA).

Taken van een vertrouwenspersoon

Wat doen vertrouwenspersonen in dit verband zoal? Zij bieden die collega’s allereerst een luisterend oor. Daarnaast adviseren zij hen over mogelijke oplossingen. Vervolgens begeleiden zij deze collega’s tijdens het – vaak langdurige en emotionele – traject. En tot slot zorgen zij voor nazorg en opvang.

De taken van een vertrouwenspersoon op een rijtje:

  • De eerste opvang verzorgen van werknemers die zijn lastiggevallen en die hulp en advies nodig hebben
  • Onderzoeken of een oplossing in de informele sfeer mogelijk is
  • Het slachtoffer informeren over andere oplossingsmogelijkheden, zoals klachtenprocedures
  • Het slachtoffer begeleiden, als deze werknemer de zaak aan de orde wil stellen bij een klachtencommissie of de leiding van een onderneming
  • Het doorverwijzen naar andere hulpverlenende instanties, bijvoorbeeld een mediator
  • Voorlichting geven over de aanpak van ongewenst gedrag
  • Leidinggevenden en management adviseren en ondersteunen bij het voorkomen van ongewenst gedrag
  • Meldingen van ongewenst gedrag registreren
De rol van een vertrouwenspersoon binnen een organisatie

Voorlichting over integriteit in het algemeen

Naast individuele zaken kunnen vertrouwenspersonen ook voorlichting geven over integriteit in het algemeen. Door bijvoorbeeld trends en risico’s op tijd te signaleren, kunnen vertrouwenspersonen de integriteit en veiligheid in de organisatie vergroten.

Dit doet de vertrouwenspersoon niet

Soms denken mensen dat een vertrouwenspersonen een bemiddelaar is. Maar bemiddelen is voor mediators. Als melders het probleem willen aanpakken, moeten ze dat zelf doen. Ze krijgen van de vertrouwenspersoon dan de handvatten en ideeën. Alleen in sommige gevallen gaat de vertrouwenspersoon met ze mee naar afspraken. Bijvoorbeeld als ze aangifte doen bij de politie.

Geheimhoudingsplicht

Een vertrouwenspersoon gaat altijd vertrouwelijk om met de informatie van werknemers. De vertrouwenspersoon heeft namelijk een geheimhoudingsplicht.

Hoe is bescherming functie vertrouwenspersoon geregeld?

Maar hoe is het tot nu toe geregeld met de bescherming van vertrouwenspersonen zelf? Het goed uitvoeren van de taken vraagt veel van de vertrouwenspersoon. Tijdens de gesprekken met de betrokkene(n) krijgt de vertrouwenspersoon vaak belastende informatie te horen over directe collega’s. Niet alleen over leidinggevenden, ook over naaste of soms zelfs bevriende collega’s. Dit vraagt om een professionele houding.

Daarnaast is het niet denkbeeldig dat leidinggevenden een vertrouwenspersoon onder druk zetten. Om vertrouwelijke informatie te verstrekken die mogelijk belastend is. Helaas zijn de aanstelling, rechtspositie, functie en bescherming van de vertrouwenspersoon Ongewenste omgangsvormen in geen enkele wet expliciet opgenomen.

Positie en bescherming vastleggen in functieprofiel

Precies daarom is het bijzonder belangrijk om de positie en de bescherming van de vertrouwenspersoon vast te leggen in een functieprofiel, het aanstellingscontract en/of de klachtenregeling. Dit moet gebeuren binnen de organisatie waar de vertrouwenspersoon is aangesteld. Een goede en duidelijke manier is om deze bescherming op dezelfde manier vast te leggen als die voor leden van de ondernemingsraad.

Een mogelijke tekst kan dan zijn: “De vertrouwenspersoon geniet dezelfde rechtsbescherming als leden van de ondernemingsraad zoals vermeld in artikel 21 WOR.” De veelzijdige, maar ook vaak belastende en emotionele functie van in- of externe vertrouwenspersoon verdient dit.

Onderdeel van de collectie

Psychosociale arbeidsbelasting (PSA)

Psychosociale arbeidsbelasting (PSA) is een van de belangrijkste arbeidsrisico’s. Daarmee heeft het een belangrijk aandeel in de uitval van medewerkers. Het gaat hierbij onder andere om werkstress, ongewenst gedrag, (seksuele) intimidatie, agressie en geweld.

Cor van Duinhoven

Cor van Duinhoven

Trainer, Auteur en Externe vertrouwenspersoon

Cor van Duinhoven traint vertrouwenspersonen en werkt als gecertificeerde externe vertrouwenspersoon. Ook schreef hij de Gids voor vertrouwenspersonen, een praktische handleiding.

Grensoverschrijdend gedrag gaat ons allemaal aan

Grensoverschrijdend gedrag gaat ons allemaal aan

Als jurist moet je natuurlijk een goede lezer zijn, want hemeltje, wat komen er dagelijks veel teksten op je af. Je moet eigenlijk een topsporter in lezen zijn en het nog leuk vinden ook - begin er anders niet aan.

Terechte boetematiging voor dit arbeidsongeval met ziekenhuisopname? 

Terechte boetematiging voor dit arbeidsongeval met ziekenhuisopname?

De rechtbank matigt een door de minister opgelegde boete voor een arbeidsongeval met ziekenhuisopname met de helft. De minister is het daar niet mee eens en stapt naar de Raad van State.

Deskundigenoordeel altijd nodig, ondanks lange wachttijd?

Deskundigenoordeel altijd nodig, ondanks lange wachttijd?

Wil een werknemer een loonvordering tijdens ziekte instellen? Of een werkgever een werknemer ontslaan vanwege schending van de re-integratieplicht? Dan is het volgens de wet verplicht om een deskundigenoordeel van het UWV te overleggen. Maar wat als dit oordeel maanden op zich laat wachten?

Verstoorde arbeidsrelatie leidt tot ontslag. Terecht of niet? 

Verstoorde arbeidsrelatie leidt tot ontslag. Terecht of niet?

In deze rechtszaak leidt een verstoorde arbeidsrelatie tot de ontbinding van een arbeidsovereenkomst. De zaak is een voorbeeld van waar tegenstrijdige verwachtingen en communicatiestoornissen toe kunnen leiden.

Wet- en regelgeving bij vervoer van gevaarlijke stoffen

Wet- en regelgeving bij vervoer van gevaarlijke stoffen

Iedere dag gaan er gevaarlijke stoffen op transport. Dit kan op verschillende manieren: via de weg, een pijpleiding, het spoor, de binnenwateren, de zee of door de lucht. Het vervoer van gevaarlijke stoffen brengt risico's met zich mee.

Casus vertrouwenspersoon: moeizame re-integratie

Casus vertrouwenspersoon: moeizame re-integratie

Vertrouwenspersoon Arnoud Kok biedt medewerkers een luisterend oor en een helpende hand. Deze keer Pieter, die tegenwerking ervaart bij zijn re-integratie.

Zieke taxichauffeur werkt niet mee aan re-integratie en krijgt ontslag. Mag dat?

Zieke taxichauffeur werkt niet mee aan re-integratie en krijgt...

Een zieke taxichauffeur is onbereikbaar en weigert structureel mee te werken aan zijn re-integratie. Is hij beschermd door zijn ziekte of mag de werkgever hem toch ontslaan?

5 best gelezen artikelen in oktober

5 best gelezen artikelen in oktober

Wat lazen arboprofessionals de afgelopen maand? Dit zijn de 5 best gelezen artikelen in oktober 2024.