Ter betere voorbereiding op mijn kennissessie tijdens Safety&Health@work ga ik bij mijn oud-werkgever te rade. Het moet gaan over ‘De impact van een arbeidsongeval’. Misschien had men nog “vers in het geheugen liggend aansprekend voorbeeld”. Dienstdoende Safetymanager Richard Hoogendoorn had het over Ed Fransz. “Misschien dat het wat is, Ruud”.
“Dat is toch afgehandeld?”
Aanvankelijk twijfelde ik en had zoiets van: Ed Fransz? Dat zal toch allemaal wel meevallen? Die werkt toch gewoon? Ongeval is afgehandeld, case gesloten, procedures aangepast. Iedereen 'tevreden', goede les geleerd en nu weer over tot de orde van de dag. Wij wel, maar geldt dat ook voor Ed?
Wat gebeurde er?
Wat overkwam Ed? Het ongeval gebeurde als volgt: een bestelbus rijdt achteruit en raakt hierbij een medewerker (Ed) tegen de rechterschouder. De medewerker komt ten val op zijn linker heup en voelt direct een pijnscheut in zijn linker heup. Ed heeft een gebroken heup en gaat een lang en pijnlijk revalidatieproces in.
Safetymanager Richard ging op verkenning bij Ed. Ruim drie jaar na het ongeval. Hij sprak met hem en pas nu wist hij niet alleen wat er was gebeurd, maar voor het eerst voelde hij het ook. En wat de impact van het arbeidsongeval was op Ed, op zijn omgeving en daarmee op zijn leven. Richard was diep geraakt, geëmotioneerd en er letterlijk stil van.
Mijn conclusie was dat dit een passend verhaal zou zijn voor de kennissessie in Rotterdam en het zou mooi zijn als Ed dit ook even persoonlijk zou komen vertellen om 14.15 uur in zaal Theater in Ahoy. Maar we moesten nog wel even met z'n drieën bij elkaar zitten om het een en ander door te nemen. Samen met Richard sprak ik Ed een week later op zijn werklocatie, in de keet.
Ed aan het woord
Ed: “Ruud, vóór 6 juni 2019, leefde ik precies zoals ik wilde leven. Ik deed de dingen die ik leuk vond. Ik bezocht concerten, kon uren wandelen in het Oostenrijkse hooggebergte en was gek op de hele dag zomaar ergens fotograferen. Aan planning deed ik niet of nauwelijks. Spontaniteit was mijn lijfspreuk. Ik had een grote club vrienden. Always on fire! En daarbij had ik het ook nog eens fantastisch op mijn werk. Het leven lachte mij toe.
En nu? Nu zijn we ruim drie jaar verder en is het wel even anders. Ik heb mijn beperkingen. Ik moet mijn best doen om langer dan 5 minuten op mijn benen te staan. Voordat ik start met lopen scan ik de weg op oneffenheden. Ik detecteer de meest veilige route om pijnlijke situaties te voorkomen. Een paar uur staan bij een concert is uitgesloten. Bergwandelen? Ik blijf achter op het terras van de met de lift nog te bereiken berghut en zie mijn reisgenoten blij de Alpenwei in lopen. Een dagje op pad met de camera? Je raadt het al. Met de kleinkinderen in de wildwaterbaan op Centerparcs? Vergeet het maar. Mijn vriendenclub is kleiner geworden en als ik nog iets wil, dan moet ik dat nauwgezet voor kunnen bereiden.
Bij de spontane activiteiten moet ik sowieso afhaken. Het gevolg is een fenomeen waar ik nooit bij stilstond, wat ik nooit gevoeld had, gewoon niet kende en dat is toch een bepaalde mate van eenzaamheid. Dat is ook nu nog een strijd die gevoerd moet worden. Ja, en dan mag ik nog blij zijn dat ik mijn werk, weliswaar in aangepaste vorm, nog kan doen”.
Laat je niet verrassen door een arbeidsongeval
De technisch-wetenschappelijke benaderingen waarin LTI’s, RWC’s, TRIF’s, Tie Bows, Tap Roots de boventoon voeren zijn zonder meer zinvol en noodzakelijk. Maar net zo belangrijk, misschien wel noodzakelijker, is te laten doordringen wat de impact is van een arbeidsongeval. Door de indringende confrontatie met het slachtoffer ben ik weer met de neus op de feiten gedrukt. Ben ik weer verrast door de impact van een ongeval! En ben ik weer meer overtuigd van de noodzaak dat we ongevallen moeten voorkomen.
Overigens, Ed, met zijn positieve instelling, kijkt nu naar wat hij nog wél kan. Hij gaat niet bij de pakken neer zitten. Maar:
“Ruud, het is niet meer wat het was en dat gaat het ook nooit meer worden”