Er zijn verschillende soorten coronavirussen, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Meestal zorgen ze voor relatief milde klachten als verkoudheid. Maar het nieuwe coronavirus kent symptonen als koorts, kortademigheid en longklachten. Het SARS-coronavirus kostte in 2002/2003 aan bijna achthonderd mensen het leven.
Niet uit te sluiten dat virus ook in ons land opduikt
In China is inmiddels sprake van duizenden patiënten; dik 100 mensen zijn er aan het coronavirus overleden en dat aantal zal zeker nog groeien. Ook in andere landen, zoals Thailand, Japan, de Verenigde Staten, Frankrijk en inmiddels ook Duitsland, is het nieuwe coronavirus gevonden. Het gaat daarbij steeds om reizigers die kort daarvoor in de stad Wuhan zijn geweest.
In Nederland zijn inmiddels ook enkele mensen getest op het virus. Die tests bleken negatief. Het valt desondanks niet uit te sluiten dat het virus ook in ons land opduikt. Want het is altijd mogelijk dat er iemand vanuit China naar Nederland afreist en ziek wordt. In landen buiten China neemt men nog geen verdere verspreiding van het virus waar. Maar British Airways heeft voor alle zekerheid wel alle directe vluchten naar China met onmiddellijke ingang geschrapt. Ook KLM heeft vluchten geschrapt.
WHO roept internationale noodsituatie uit
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft de uitbraak van het coronavirus op 30 januari tot internationale noodsituatie uitgeroepen. Dat betekent dat de bedreiging uitzonderlijk is en in diverse landen de volksgezondheid in gevaar brengt. Bestrijding van het coronavirus vindt vanaf nu op internationaal niveau plaats. Alle landen moeten regels rondom bijvoorbeeld screening en beschermende kleding naleven. Ook zijn zij vanaf nu verplicht informatie met elkaar te delen.
Nog geen specifieke behandeling tegen coronavirus
Er is nog geen specifieke behandeling tegen het coronavirus. De behandeling van ernstig zieke mensen bestaat uit symptoombestrijding. Bijvoorbeeld extra zuurstof toedienen bij patiënten die het erg benauwd hebben. Voor zover nu bekend lijkt de ziekte besmettelijk, maar niet zeer besmettelijk. Ook lijkt het coronavirus niet heel gemakkelijk overdraagbaar van mens op mens. Eerste besmetting komt vooral van dieren. En last but not least: tot dusver lijkt het virus niet erg dodelijk. Alle patiënten die aan het virus zijn overleden, waren voor zover bekend op leeftijd en ziek.
> LEES OOK: Over spinnen en slangen die op reis gaan
Wetenschappers werken wereldwijd hard aan vaccin
Wereldwijd werken wetenschappers inmiddels aan een vaccin tegen het nieuwe coronavirus uit Wuhan. Dat moet veilig en effectief zijn, in grote hoeveelheden beschikbaar ... en snel. Na Sars en Mers, beide veroorzaakt door een coronavirus, zijn wetenschappers relatief goed voorbereid op dit soort virussen. Maar het ontwikkelen van een vaccin kost toch al snel enkele maanden.
Een toekomstig vaccin zal in de eerste plaats dienen om hulpverleners te beschermen. Daarna probeert men de mensen rondom patiënten te beschermen, om zo de ziekte te laten uitdoven. Massale inenting volgt dan later en alleen als dat nog nodig is.
Moeten we met een mondkapje op naar het werk?
Achter de schermen wordt in Nederland hard gewerkt om mogelijke patiënten te identificeren en op te vangen. Daarbij houden behandelaars er rekening mee dat de ziekte ernstig en besmettelijk is. De voorbereidingen zijn gericht op een ernstiger scenario dan strikt nodig. “Het heeft op dit moment weinig nut om alle mensen die het land binnenkomen te controleren op koorts. We sporen dan vooral mensen op met griep en verkoudheid”, stelt het RIVM.
Moeten we in Nederland nu met mondkapjes naar het werk? Dat is eigenlijk alleen zinvol voor medisch personeel. Want alleen specifieke maskers die zeer goed sluiten over neus en mond, helpen. “Je moet die maskers heel nauwkeurig gebruiken en ze regelmatig wisselen”, stelt het RIVM. “Dat is in het dagelijks gebruik bijna niet mogelijk.” Laat maar even zitten dus, die mondkapjes.
Bij vermoeden coronavirus treedt protocol in werking
Wat gebeurt er dan wel als iemand in Nederland zich met ziekteverschijnselen meldt bij een (bedrijfs)arts? Als de arts denkt dat de patiënt het coronavirus heeft, treedt er een protocol in werking, legt het RIVM uit.
> LEES OOK: Infectiepreventie, welke maatregelen moeten?
“De arts vraagt een test aan bij het RIVM en het Erasmus MC. Die zetten de test tegelijkertijd in. Ondertussen wordt de verdachte patiënt in isolatie gehouden – thuis of in het ziekenhuis. Dat is afhankelijk van de situatie. Is de test positief, dan blijft de patiënt in isolatie. De GGD doet dan zogenoemd contactonderzoek. Alle mensen met wie de patiënt tijdens de besmettelijke periode contact heeft gehad, moeten gedurende de incubatietijd hun gezondheid in de gaten houden. Krijgen ook zij ziekteverschijnselen? Dan moeten zij dit aan de GGD melden en begint het verhaal bij hen van vooraf aan.”
Zinnige preventie: tips voor algemene hygiënemaatregelen
Het RIVM raadt aan algemene hygiënemaatregelen te nemen, vergelijkbaar met die tijdens een griepperiode. Die maatregelen kunnen sowieso geen kwaad. Bedrijfsartsen en preventiemedewerkers kunnen daar in bedrijven preventief op inzetten. En meteen nog vier extra tips om besmetting te voorkomen.
Tip 1: Handen goed wassen en drogen
We beginnen meteen met eigenlijk de allerbelangrijkste tip: zeer regelmatig de handen wassen met zeep. Was ze maar wat vaker nu, zeker na een niesbui of het snuiten van de neus. Maar het kan ook geen kwaad na reizen met het openbaar vervoer of bezoek aan een gemeenschappelijk toilet. Dertig seconden wassen is al genoeg om het merendeel van de bacteriën te verwijderen.
Vaak vergeten: de handen goed drogen is minstens net zo belangrijk. Maak de handen in 20 seconden goed droog met een papieren handdoekje en gooi dat daarna weg.
Tip 2: Houd een flesje alcoholgel bij de hand
Geen gelegenheid om de handen te wassen? Desinfecterende handgel met alcohol is dan een goed alternatief. Stop een klein flesje in tas, jas of werkkleding. Wrijf de gel over de hele hand inclusief de vingertoppen volgens de aanwijzingen op het etiket. Een goede alcoholgel doodt 99,9 procent van de bacteriën op de handen, mits goed gebruikt.
Tip 3: Extra aandacht voor schone contactvlakken
Ten tijden van een epidemie is het belangrijk om extra te letten op schone contactvlakken. Dat zijn de kritische plekken waar de overdracht van ziekteverwekkers het vaakst plaatsvindt. Laat medewerkers toetsenborden, muizen en werkoppervlaktes extra goed schoon houden. Vraag de schoonmaakploeg om lichtknoppen, deurknoppen, kranen en de leuning van de trap extra onder handen te nemen. Dit kan een (verdere) uitbraak voorkomen.
Tip 4: Ventileer de werkruimte goed
Laat eens wat vaker een frisse wind waaien door de kantoortuin, de werkplaats of elke andere binnenwerkplek. Na niezen of hoesten in een slecht geventileerde ruimte blijven de virusdeeltjes namelijk in de lucht zweven. En die ademt iedereen vervolgens vrolijk weer in. Ventileren schoont de binnenlucht op en dat maakt de kans kleiner om besmette vochtdruppeltjes in te ademen.
> TIP: DOWNLOAD de whitepaper Griep, zo houd je jezelf én anderen gezond