Alle inzendingen waren min of meer correct. Iedereen wist dat dit symbool waarschuwt tegen ernstige gezondheidsschade of gezondheidsschade op lange termijn betekent. Het is zo’n beetje de overtreffende trap van het uitroepteken (dat staat voor minder ernstige gezondheidsschade).
Ook wisten de inzenders te vertellen dat je pas na het lezen van de bijbehorende H- of Hazardzinnen precies kan weten wat voor gevaar een product met dit symbool met zich meebrengt.
Sommige mensen vergisten zich nog door het over R-zinnen te hebben, maar dat is waarschijnlijk de macht der gewoonte. De MAC-waarden zingen ook nog steeds rond. En ik zeg voor het gemak vaak Arbeidsinspectie, direct gevolgd door de correcte naam inspectie SZW, gewoon omdat iedereen dan weet wie je bedoelt. H&P-zinnen dus en geen R&S-zinnen meer. Verleden tijd.
Oranje symbolen? Die horen niet meer thuis op VIB’s
Net als de voorgangers van de huidige witte wybertjes met rode rand. Als je nu nog oranje symbolen ziet met bijvoorbeeld het Andreaskruis, wordt het tijd die producten netjes af te laten voeren. Ook op veiligheidsinformatiebladen horen ze niet meer thuis. Hooguit als ze samen met de moderne varianten worden genoemd. Maar zelfs dan wordt het tijd voor de leverancier om zijn bladen te updaten.
> LEES OOK: Veel VIB’s krijgen dikke onvoldoende
Het exploderend mannetje staat niet alleen op CMR-stoffen
Het exploderend mannetje wordt niet alleen op kankerverwekkende, mutagene of reproductietoxische stoffen geplakt. Hij staat ook op stoffen met aspiratiegevaar, stoffen die via inademing een allergie kunnen veroorzaken (sensibiliserend) en zo nog een rijtje verder. De H-zin zal het je vertellen.
In de praktijk wordt nog weleens gedacht dat het symbool alleen CMR-stoffen betekent, maar dat klopt dus niet. Ernstige gezondheidsschade, bijvoorbeeld kanker, met de nadruk op bijvoorbeeld. Een appel is fruit, maar fruit is lang niet altijd een appel.
Meer dramatisch effect bij gevaren waardoor je direct omvalt
Het exploderend mannetje staat ook als een soort stempel op mijn boek met daaronder ‘Renske Nijland thriller’. Omdat ik de hoop heb dat er nog minstens twee delen zullen volgen.
In principe had het beter geweest om het uitroepteken te gebruiken, want in een thriller is het vele malen makkelijker om de tijd tussen blootstelling en effect kort te houden. Gevaren waardoor je direct omvalt, geven een groter dramatisch effect dan blootstelling die over een jaar of tien, twintig iemand ziek maakt. Je moet van goede huize komen om er dan nog een spannend verhaal van te maken.
Precies de reden waarom het zo lang duurde voor we beroepsziekten door gevaarlijke stoffen op de agenda kregen.
Tamara Onos | arbeidshygiënist bij Auxilium HSE. Blogt over de pracht en problemen van werk op www.tamaraonos.nl.
> TIP: Meer tips van Tamara Onos over veilig werken met gevaarlijke stoffen tijdens Safety&Health@work.