Wanneer medewerkers op de werkvloer te maken hebben met zaken als pesten, intimidatie, machtsmisbruik of discriminatie, dan spreken we van een sociaal onveilige werkomgeving. Ook roddelen, het achterhouden van informatie, ongelijke behandeling of uitsluiting zijn kenmerkend voor een sociaal onveilige werkomgeving.
Een gebrek aan sociale veiligheid op het werk kan bijdragen aan werkdruk, en vervolgens leiden tot werkstress. Dit vertaalt zich in lagere productiviteit, meer ziekteverzuim en (langdurige) uitval. Allemaal onwenselijke situaties voor zowel werkgever als werknemer.
Sociale veiligheid voor iedereen anders
Sociale veiligheid betekent dat iedereen binnen een organisatie respectvol met elkaar om gaat, dat mensen fouten mogen maken en dat medewerkers zichzelf mogen zijn. Het gaat over de mate waarin mensen zich vrij en beschermd voelen, zodat zij zich kunnen uiten en optimaal tot hun recht komen binnen de organisatie.
Hoe medewerkers de sociale veiligheid op het werk beleven, is voor iedereen anders. Dit heeft bijvoorbeeld te maken met persoonlijke ervaringen of culturele achtergrond. Er zijn 2 thema's die werkdruk kunnen verlagen: een inclusieve werkomgeving (alle medewerkers samen) en persoonlijk leiderschap (elke medewerker binnen het geheel).
Inclusieve werkomgeving
In een diverse organisatie zijn verschillende groepen mensen uit de samenleving goed vertegenwoordigd. Denk aan diversiteit in etniciteit, geaardheid, gender, leeftijd of aan medewerkers met een beperking.
Als een werkomgeving behalve divers daarnaast ook inclusief en gelijkwaardig is, voelen alle mensen zich vrij om hun visie te delen en staan ze open voor feedback. Niemand valt buiten de boot, wordt gediscrimineerd of minder gewaardeerd. Zo draagt een diverse, inclusieve en gelijkwaardige werkomgeving bij aan een sociaal veilige werkomgeving.
Persoonlijk leiderschap
Persoonlijk leiderschap vormt een voorwaarde voor sociale veiligheid. Om het beste uit jezelf te halen (en uit de mensen om je heen) is het belangrijk dat je de regie in eigen hand hebt. Een belangrijk onderdeel daarvan is veerkracht: het vermogen om met veranderingen en tegenslagen om te gaan.
Wanneer medewerkers veerkrachtig zijn en verantwoordelijkheid nemen voor hun gedrag en acties, ontstaat er meer sociale veiligheid op de werkvloer. Het helpt ook het zogeheten omstandereffect te vergroten. Dit maakt medewerkers niet alleen beter in het aangeven van hun eigen grenzen, maar zij zullen ook eerder anderen aanspreken op grensoverschrijdend gedrag. Zo kan iedereen bijdragen aan een sociaal veilige werkomgeving.
Bron: WVDWS
