De Inspectie SZW heeft bij 98 werkgevers onderzocht hoe asbestbewust ze zijn en hoe het stond met hun kennis over in contact komen met asbest. Op basis van dit onderzoek heeft de inspectie enkele conclusies en tips samengevat in de infographic Verbouwen of installeren? Let op asbest!
Onderzoek naar asbestbewust zijn bij loodgieters- en installatiebedrijven
In 2020 heeft de Inspectie SZW bij loodgieters- en installatiebedrijven onderzocht in hoeverre zij zich bewust zijn van de kans op contact met asbest tijdens het werk. En of zij weten op welke manier zij vervolgens moeten handelen om blootstelling aan asbestvezels te voorkomen. In totaal zijn 98 werkgevers geïnterviewd (waarvan 17 zzp’ers). Bij 63 van de bedrijven is ook met een werknemer gesproken.
Het onderzoek had vier thema’s:
- de mate van risicobeheersing en bewustzijn/kennis van asbest bij de werkgever en de werknemer;
- de kennis en naleving bij de werkgever en de werknemer van wet- en regelgeving over asbest;
- motieven van werkgevers en werknemers om de regels (niet) na te leven;en
- de invloed van energietransitie, als mogelijke extra aanleiding voor blootstelling aan asbest.
Hoe zit het bij deze bedrijven met de risicobeheersing?
Werkgevers/zzp’ers (verder: werkgevers) en werknemers zijn zich redelijk bewust van de risico’s en maatregelen. Een op de vijf werkgevers en een op de zes werknemers heeft onvoldoende kennis over asbest als mogelijk arbeidsrisico. Van de werkgevers komt 68 procent asbest incidenteel tegen, bij minder dan 10 procent van de klussen.
40 procent van de geïnterviewde installatie- en loodgietersbedrijven controleert nooit of zij gaan werken in een pand van vóór 1994. Dit betekent dus dat deze bedrijven zich niet goed voorbereiden op de mogelijke aanwezigheid van asbest in oudere gebouwen.
90 procent van de werknemers krijgt geen passende cursus asbestherkenning. Ook werkgevers lijken niet opgeleid om asbest te herkennen.
Ondanks de bekendheid met het asbestrisico is er weinig aandacht voor asbest in de RI&E: bij 66 procent van de bedrijven stond daar niets over in.
De meeste werknemers kennen de regels voor het omgaan met onverwacht asbest. In 75 procent van de bedrijven nemen werknemers de juiste maatregelen als zij onverwacht asbest aantreffen. Dat wil zeggen: ze vertrekken direct en lichten hun werkgever in.
Twee derde van de werknemers is niet op de hoogte van het recht op Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (PAGO) na onverwachte blootstelling aan asbest.
Volgens de inspecteurs die de interviews hielden, volgt ruim driekwart van de bevraagde werkgevers de regels na. Daarnaast kent 20 procent van de werkgevers de regels onvoldoende. En overtreedt 2 procent van hen de regels willens en wetens. De inspectie gaat zich dan ook inzetten om die 20 procent aan onbewuste overtreders te helpen bij het vergroten van hun asbestbewust zijn en kennis.
