In het vorige artikel lieten we zien dat de inkoop van arboproducten en -diensten steeds meer waardegericht wordt. Ook blijkt dat de corona lock-downs veel teweeg hebben gebracht in dit wereldje. Denk aan de mondkapjesschaarste. Maar de invloed van digitalisering en data is ook niet te onderschatten. In dit tweede deel gaan we in op een andere trend: maatschappelijk verantwoord inkopen en op de arbodienst, opleiden en de RI&E.
Grote trend: maatschappelijk verantwoord inkopen
MVI is meteen ook de derde grote trend in inkoopland. De vraag die ieder bedrijf en daarmee iedere inkoper zich moet stellen is: kiezen we voor de makkelijke weg van de laagste kosten op korte termijn? Of durven we te gaan voor de lange termijn? Hoe kunnen we dit meenemen in de contractering? Want de kale prijs van een duurzame oplossing ligt in veel gevallen boven de prijs van een minder duurzaam alternatief.
Je zult dus moeten kijken naar de total cost of ownership. Dat betekent dat je inkoop in kaart moet brengen: wat zijn op lange termijn de kosten als je nu blijft kiezen voor grijze varianten? Neem als voorbeeld de auto-industrie: de grote automerken hebben lang vastgehouden aan de verbrandingsmotor en hebben daarmee de ruimte gegeven aan nieuwe merken als Tesla en Polestar om snel marktaandeel te veroveren.
ISO 20400-richtlijn voor maatschappelijk verantwoord inkopen
Dit voorbeeld uit de automotive laat ook meteen mooi zien dat het niet alleen klanten zijn die vragen om duurzamer producten. Maar ook dat je geld kunt verdienen met nieuwe businessmodellen, zoals het verhandelen van CO2-emissierechten. Lange tijd maakte Tesla primair winst op het verhandelen van emissierechten. Er liggen op dit vlak kansen genoeg. Denk bijvoorbeeld aan stimuleringswetgeving zoals de milieu-investeringsaftrek (MIA), sectorspecifieke regelingen (kijk voor meer informatie op www.versnellingshuisce.nl) en subsidies vanuit Europa.
Hoe onderzoek je de risico’s en kansen van duurzaam inkopen?”
De ISO 20400-richtlijn voor MVI biedt inkopers een plan van aanpak: hoe onderzoek je de risico’s en kansen van duurzaam inkopen? Hoe specificeer je? Wat betekent het voor je tender? Hoe geef je duurzaamheid en innovatie vorm in het contract? Ook als je je nog niet direct ISO wilt laten certificeren, kun je de richtlijn gebruiken als stappenplan dat je helpt bij het inrichten van je inkoopproces.
Digitaal onderhandelen
Tegen de achtergrond van deze grote veranderingen speelt dan ook nog eens de uitdaging dat inkopers hun leveranciers niet konden bezoeken. Ze moesten fabrieksbezoeken digitaal doen en ingewikkelde onderhandelingen verliepen via Zoom of Teams. Nevi heeft in recordtijd de training Business negotiations in a virtual world uit de grond gestampt. Die leert inkopers waar ze op moeten letten bij een digitaal leveranciersbezoek en hoe ze online een goede onderhandeling voeren. Kortom, als er één vakgebied momenteel in ontwikkeling is, dan is het inkoop wel.
De arbodienst kreeg er een takenpakket bij
De arbofunctionaris krijgt op verschillende manieren te maken met de in dit artikel beschreven trends. De arbodienst heeft in de coronasamenleving een heel nieuw takenpakket erbij gekregen. Denk aan het snel laten uitvoeren van antigeen- of PCR-testen zodat medewerkers veilig aan het werk of op zakenreis kunnen. Zeker in sectoren waar medewerkers geen anderhalve meter kunnen handhaven of waarin medewerkers veel internationaal moeten reizen, is het plannen van testen en monitoren van testuitslagen in no-time core business geworden. Vooruitstrevende arbodiensten hebben hiervoor websites opgetuigd waarop medewerkers zelf een test kunnen plannen en hun uitslag online bekijken.
Samen optrekken met de ICT-afdeling
De arbodienst kwam hierdoor met een nieuwe categorie dienstverleners in aanraking waar ze voorheen weinig mee te maken hadden: ICT-dienstverleners. Ze kunnen die ervaring gebruiken om te onderzoeken welke andere onderdelen van hun proces verregaand gedigitaliseerd kunnen worden. Daarbij is het slim om samen op te trekken met de ICT-afdeling. Die heeft immers ervaring met het inhuren van softwareontwikkelbedrijven en kan je adviseren waar je op moet letten.
De vele soaps rond de GGD hebben laten zien dat het veilig optuigen en beheren van een website om een test te plannen, geen sinecure is. En dat een storing of datalek je reputatie snel onderuit kan halen.
Inkopen van de RI&E: tijd voor iets anders?
Steek regelmatig je licht op bij andere partijen”
Een categorie advies die al jarenlang wordt ingekocht is die op het gebied van de RI&E. Vaak wordt al jarenlang zakengedaan met hetzelfde adviesbureau. Daar is op zich niets mis mee, zolang de sleet er maar niet op komt. Daarom is het verstandig om regelmatig je licht op te steken bij andere partijen en hen te vragen op welke manier zij denken waarde te kunnen toevoegen aan jouw organisatie. Kijk daarbij dus niet eenzijdig naar de kosten, maar vooral naar de toegevoegde waarde die een adviseur kan leveren.
Succes met opleiden hangt samen met de vorm en de trainer
Tot slot zal er veel veranderen op het gebied van het inkopen van trainingen. Digitale lesvormen deden in coronatijd in rap tempo hun intrede in zakelijke trainingen. Ook na corona zullen die blijven bestaan, al dan niet in de vorm van blended learning.
De ene online learning training is de andere niet”
Denk goed na welke vorm het best aansluit bij de opleidingsbehoefte. Online trainingen zijn tijdsefficiënt, maar je mist vaak de interactie die er fysiek bestaat. Daarbij komt dat de ene online learning training de andere niet is. Let er bijvoorbeeld op dat tools als Microsoft Teams of Zoom niet dezelfde leerervaring bieden als een echte virtual classroom. Daar is het immers mogelijk om break-out sessies op te zetten waar een trainer tussen de verschillende groepjes heen en weer kan bewegen.
Het succes van online opleiden en trainen hangt naast de lesvorm ook sterk af van de trainer. Het vraagt andere vaardigheden dan wanneer je fysiek voor een groep staat. Vraag bij de cursusaanbieder na hoe zij docenten hierin trainen en begeleiden.
