Kijk eens naar je veiligheidsschoenen en voel eens aan de zool. Dan ben je getuige van een dilemma. “Bij veiligheidsschoenen is het natuurlijk heel belangrijk dat je een goede grip hebt op de ondergrond,” zegt Angelo Checchi, product developper bij EMMA Safety Footwear. “En hoe zachter de zool, hoe meer contact met de grond en hoe steviger die grip. Bovendien, als de grond oneffenheden vertoont, kan zo'n zachte zool zich daar gemakkelijk aan aanpassen. En dus heb je minder kans om te zwikken.”
Maar aan de andere kant, té zacht is ook niet goed, en al helemaal niet voor een fabrikant als EMMA. “Onze ambitie is al 10 jaar hetzelfde,” zegt Product Manager Roel Cremers. “Een schoen maken die volledig geproduceerd is uit gerecyclede materialen. Duurzaamheid is voor ons heel belangrijk. En een zachte zool betekent: schoenen die sneller slijten, en dus een grotere belasting voor het milieu.”
Het is tekenend voor de dilemma's waarmee een producent van duurzame veiligheidsschoenen wordt geconfronteerd. Regelmatig botst de circulaire droom met de bestaande veiligheidseisen. “Neem het polyester dat we gebruiken in de schacht,” vertelt Cremers. “Het liefst zouden we dat voor 100% recyclen, maar dat is helaas niet mogelijk, want gerecycled polyester is niet zo sterk als het origineel. Dus moeten we die twee – dat origineel en de gerecyclede variant – altijd mengen in een verhouding van 30 tot 70 procent. Hetzelfde geldt voor het rubber in de zolen. Ook hiervoor kunnen we materiaal hergebruiken – maar in dit geval slechts 25%. Dat percentage hopen we in de toekomst op te voeren, want we weten de techniek steeds te verfijnen.”
Strenger
Een steeds betere techniek dus, maar aan de andere kant… de wetgeving wordt steeds strenger. “Bijna ieder jaar krijgen we te maken met nieuwe Europese regelgeving,” zegt Checchi. “De meest recente, EN:ISO 20345 2022, heeft onder andere betrekking op de slipweerstand. Je moet weten, die slipweerstand kun je op twee manieren testen: voorwaarts en achterwaarts. En tot nu toe golden de wettelijke eisen alleen voor het voorwaartse slippen. De variant waarbij de gebruiker dus terecht komt op zijn billen. Achterwaarts slippen, waarbij iemand dus juist voorover valt, daar werden geen eisen aangesteld. Maar dat is dus recentelijk veranderd.”
En volgens Cremers vormen die nieuwe eisen een flinke uitdaging. “We moeten een nieuwe zool ontwikkelen en dus ook nieuwe vormen, een vorm per schoenmaat. Dat is een duur proces dat heel veel tijd kost – en het blijft altijd een gok. Natuurlijk kunnen we op grond van onze ervaring wel ongeveer inschatten wanneer zo'n zool door de test komt. Maar wat het erg ingewikkeld maakt, is het feit dat je die schoenen moet leveren in verschillende maten. Van maat 36 tot maat 48. En je kunt je voorstellen: een grotere schoen heeft altijd een hogere slipweerstand, eenvoudig omdat je beschikt over een groter oppervlak aan zool. Dus is het mogelijk dat maat 48 en zelfs maat 42 gemakkelijk door de test komt, maar maat 36 niet.”
Een ander onderdeel van de EN:ISO 20345 2022 is de perforatieweerstand. “Wat dit betreft heeft de gebruiker twee keuzes,” aldus Checchi. “De lage of de hoge variant. De lage weerstand zie je bijvoorbeeld bij bierbrouwerijen en frisdrankfabrikanten. Af en toe kan er een fles op de grond vallen en moet een schoen dus bestand zijn tegen scherp glas. De hoge variant zie je vooral in de bouw. Stel je een pallet voor waar spijkers ingeslagen zijn, spijkers die nu naar boven steken, waar mensen op kunnen trappen. De zool moet daartegen beschermen – en aan die bescherming worden nu hogere eisen gesteld.
Oceaan
Veel uitdagingen dus, maar ook de nodige successen. Kijk bijvoorbeeld naar de neuzen van de veiligheidsschoenen en de bijbehorende sokken. “Die neuzen zijn traditioneel altijd van staal,” vertelt Cremers, “en dat is ook logisch. Juist die neus moet in staat zijn om grote schokken op te vangen. Maar de laatste jaren hebben we een nieuw procedé ontwikkeld en door middel van nanotechnologie hebben we dat staal nu vervangen door fiberglass. Dat is beter voor het milieu, en in vergelijking met staal is het ook nog eens veel lichter. Een ander succes: een organisatie met wie wij samenwerken, Healthy Seas, haalt per jaar een grote hoeveelheid visnetten naar boven. En dat plastic kunnen we hergebruiken in onze sokken. Die sokken komen dus letterlijk uit de oceaan.”
Dit artikel is gesponsord door EMMA Safety Footwear.