In 2024 zijn er 4.306 ongevalsmeldingen gedaan bij de Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA), waarbij 2.722 ongevalsonderzoeken werden gestart. Dat waren er respectievelijk 11% en 9% meer dan in 2023. Wel waren er 20 minder dodelijke slachtoffers dan in 2023. Hoe dan ook is er nog een flinke weg te gaan om het doel te bereiken van de Arbovisie 2040: 'zero death'.
50-70% meldingsplichtige ongevallen niet gemeld
Werkgevers zijn verplicht om arbeidsongevallen te melden bij de NLA. Maar onderzoek wijst uit dat dit bij naar schatting 50 tot 70% van alle meldingsplichtige ongevallen niet gebeurt. Deze ondermelding is zorgwekkend, voor de veiligheid op de werkplek en de mogelijkheid om van deze ongevallen te leren.
De nieuwe werkwijze ongevalsonderzoek die sinds 1 januari 2023 actief is, legt de nadruk op het lerend vermogen van werkgevers. Effectonderzoek op basis van 540 vervolginspecties laat zien dat de nieuwe werkwijze effectief is. Alle gemelde ongevallen leiden tot actie en 84% van de bedrijven neemt de noodzakelijke maatregelen. Tijdens de vervolginspecties van de NLA blijkt daarbij bovendien dat 39% van de bedrijven aanvullende veiligheidsmaatregelen neemt die niet in het verbeterplan stonden.
Het punt is echter dat deze positieve effecten naar verwachting alleen optreden bij bedrijven die ongevallen melden.
Aantal slachtoffers het hoogst in de bouw
In 2024 waren 3.206 slachtoffers betrokken bij een arbeidsongeval (dat bij de Nederlandse Arbeidsinspectie is gemeld). Het gaat om 38 slachtoffers per 100.000 banen. Dit is gebaseerd op een gemiddelde van ongeveer 8,5 miljoen banen.
Het absolute aantal slachtoffers van gemelde ernstige arbeidsongevallen is het hoogst in de sectoren industrie, bouwnijverheid en handel, vervoer en horeca. Dit was in voorgaande jaren ook zo. Afgezet tegen het aantal banen van werknemers is de bouwnijverheid in 2024 de sector waarin relatief de meeste slachtoffers van ernstige arbeidsongevallen vielen. Gemiddeld waren dat er 106 per 100.000 banen. Tweede en derde zijn de industrie met 77 en de landbouw met 72 slachtoffers per 100.000 banen. Ook dit is vergelijkbaar met eerdere jaren.
Cijfers rondom dodelijke ongevallen
In 2024 onderzocht de NLA in totaal 75 fatale slachtoffers bij ongevallen op de werkvloer. In 23 gevallen was er sprake van een medische oorzaak, bijvoorbeeld een hartaanval of onwelwording op de werkvloer. Arbeidsongevallen met een medische oorzaak die tot overlijden leiden tellen niet mee als arbeidsongevallen.
Zo blijven er 52 dodelijke slachtoffers van arbeidsongevallen over in 2024. In 49 gevallen was er een directe relatie tussen het overlijden en de uitgevoerde werkzaamheden. Bij 3 gevallen was sprake van een andere oorzaak, bijvoorbeeld zelfdoding.
In 2024 zijn er ongeveer 1.500 werkgeversrapportages opgesteld onder de nieuwe aanpak. Bij 8% van de afgehandelde zaken voerde de NLA zelf het onderzoek uit, bijvoorbeeld nadat zij de werkgeversrapportage 2 keer had afgekeurd (28% van de gevallen).
Voorstellen voor meer veiligheid in 2025
Het jaarplan 2025 van de NLA vermeldt dat de prioriteiten en 11 toezichtprogramma's uit het Meerjarenplan 2023-2026 hetzelfde blijven. De verwachting is dat er nieuwe wet- en regelgeving komt om de ondermelding van arbeidsongevallen tegen te gaan.
Uit het jaarplan: "Sommige bedrijven leven de regels bewust niet na. Het motief is meestal financieel gewin. Zij moeten rekening houden met een stevige aanpak. Daarbij gaat het om strenge handhaving door middel van boetes, stilleggingen en eventueel een strafrechtelijke aanpak."
De werkgeverspiramide geeft de relatie weer tussen het soort nalevingsgedrag en het soort interventie door de NLA.
Lees meer in het bericht Dit gaat de Arbeidsinspectie doen in 2025.
