COVID-19 is een luchtweginfectie die wordt veroorzaakt door SARS-CoV-2. Op basis van de huidige literatuur lijken zwangere werknemers geen verhoogd risico te lopen op infectie met het nieuwe coronavirus. Dat wil zeggen dat zij er niet ontvankelijker voor zijn dan anderen. Voor zover bekend is er ook geen verhoogde kans op een miskraam of aangeboren afwijking.
Kans op ernstiger verloop virale luchtweginfecties
Maar naar verwachting zal een COVID-19-infectie bij zwangere werknemers ernstiger kunnen verlopen. Redenen hiervoor zijn het optreden van koorts en het risico op het ontstaan van complicaties. Denk bij dat laatste bijvoorbeeld aan een longontsteking. Dit geldt met name vanaf 28 weken zwangerschap. Dit komt doordat de groeiende buik een verkleining van de longcapaciteit veroorzaakt. Dit geldt overigens niet alleen voor SARS-CoV-2-infecties, maar ook voor andere virale luchtweginfecties.
Wettelijk voorgeschreven voorzorgsprincipe van kracht
De conclusie is dat ook bij COVID-19 het voor zwangere vrouwen wettelijk voorgeschreven voorzorgsprincipe onveranderd en van belang blijft. Werkgevers moeten hier bij het formuleren van hun arbobeleid rekening mee houden. Bovendien moet er in de risico-inschatting altijd aandacht zijn voor specifieke risicofactoren rondom zwangerschap.
> LEES OOK: Vernieuwde richtlijn zwangerschap en werk
Het is daarbij van belang om in overleg en met gezond verstand te bekijken hoe een zwangere vrouw veilig en gezond haar taken uit kan blijven voeren. Daarvoor zijn altijd een individuele risico-inschatting en maatwerk nodig. De bedrijfsarts adviseert hierin.
Zwangere medewerkers geen medisch kwetsbare groep
In Nederland en de meeste andere landen worden zwangere vrouwen op basis van de recente literatuur niet beschouwd als medisch kwetsbare werknemers of een hoogrisicogroep. Sowieso is het zaak om de kans op een onbeschermde blootstelling aan wat voor infectieziekte dan ook te voorkomen. Want ook een andere infectie kan een zwangerschap nadelig beïnvloeden.
Aandachtspunten inzet zwangere werknemers
- Met goede voorlichting en strikte toepassing van de gangbare hygiënemaatregelen, werkprotocollen en procedures zijn zwangere werknemers in principe in hun gebruikelijke werk inzetbaar. Volg ook de geldende algemene adviezen en specifieke adviezen voor werknemers van de Rijksoverheid.
- De verschillende ziekenhuizen, instellingen en medische beroepsgroepen kunnen hiervoor een eigen beleid hebben opgesteld. Zie hiervoor de eigen werkgever/zorginstelling.
- Op individueel niveau kan de bedrijfsarts anders adviseren en afwijken van het opgestelde beleid met een advies op maat over de beste aanpak.
- Zwangere werknemers hebben recht op vrijstelling van werkzaamheden waarbij zij kunnen worden blootgesteld aan COVID-19-positief geteste of voor COVID-19-verdachte patiënten/personen (neusverkouden of hoesten of koorts). Datzelfde geldt voor blootstelling aan besmette materialen of werkzaamheden verricht in een laboratoriumomgeving, als zij zichzelf niet voldoende kunnen beschermen (= onbeschermd contact).
- Goede informatievoorziening en voorlichting is nodig over het belang van het strikt en consequent werken volgens de bestaande hygiëne- en preventiemaatregelen, procedures en protocollen zoals die gelden voor specifieke beroepsgroepen/werkzaamheden.
- Voor verscheidene beroepsgroepen in de extramurale zorg wordt momenteel beleid geactualiseerd en uitgewerkt op het gebied van beschermende maatregelen.
- Onder alle omstandigheden gelden de inmiddels bekende preventiemaatregelen: handen wassen, geen hand geven, hoesten en niezen in de elleboog, papieren zakdoekjes gebruiken en minstens 1,5 meter afstand houden.
Bron: lci.rivm.nl