De Safety Culture Ladder, voorheen de Veiligheidsladder, meet en stimuleert het veiligheidsbewustzijn en bewust veilig handelen van medewerkers. Met als doel: het terugdringen van het aantal onveilige situaties én minder incidenten als gevolg daarvan.
Unieke wijze van certificeren
“De Safety Culture Ladder is, vergeleken met andere regelingen, uniek in de wijze van certificeren”, zegt Arjen Werkmeester, commercieel directeur van Normec Certification. Deze certificerende instelling, onderdeel van Normec Groep, certificeert 28 regelingen op het gebied van kwaliteit, milieu en veiligheid bij vooral bouwgerelateerde bedrijven. De Safety Culture Ladder is er één van.
“Bij een positief resultaat van de SCL-audit krijgt het bedrijf een certificaat, net als bij andere regelingen. Alleen gaat het er bij een SCL-audit totaal anders aan toe. Bij de SCL-certificering zet de auditor vol in op interviews en veel minder op de ‘papieren bewijslast’.”
Safety awareness
Volgens Werkmeester komt de auditor tijdens de interviews tot ‘de kern van het safety awareness-gevoel’ dat leeft binnen de organisatie. “Dat maakt de Safety Culture Ladder tot een heel nuttig en ook interessant instrument”, zegt hij.
“Onze auditors beoordelen bedrijven op verschillende aspecten. Zij stellen in hun interviews vragen over onder andere leiderschap, betrokkenheid, werkplek, procedures en communicatie. Uit de antwoorden blijkt of de doelstelling die een bedrijf heeft, overeenkomt met de resultaten, en of certificering toegekend kan worden.”
Dwarsdoorsnede organisatie
Voor bedrijven en organisaties is certificering volgens de Safety Culture Ladder geen stressvolle aangelegenheid qua voorbereiding. Werkmeester: “Het enige wat de auditor nodig heeft, is een organogram met functienamen. De auditor maakt dan een dwarsdoorsnede van de organisatie en interviewt meerdere medewerkers van verschillende afdelingen."
"De auditor is een deskundige en ervaren professional uit het werkveld, die gekwalificeerd is voor deze audits en die goed getraind is in interviewtechnieken. Hij of zij gaat het gesprek aan en krijgt daardoor een realistisch beeld van het veiligheidsbewustzijn dat leeft bij álle lagen in de organisatie: van uitvoerder en projectleider tot grondwerker en arbodeskundige. Een directeur heeft meestal een prachtige visie. Maar leeft die ook bij de mensen op de werkvloer? Dat is waar de Safety Culture Ladder op toetst.”
Vijf treden
De treden van de Safety Culture Ladder zijn genummerd van 1 tot en met 5. Elke trede staat voor een bepaald niveau van veiligheidsbewustzijn, respectievelijk: pathologisch, reactief, berekenend, proactief en vooruitstrevend.
Trede 1 betreft een minimale inspanning, stelt Werkmeester. “Die trede zegt eigenlijk: wij vinden veiligheid belangrijk, maar gaan pas iets doen als het mis gaat. Trede 5 is een heel mooi streven, maar in de praktijk voorbehouden aan een handvol organisaties die veiligheid in- en uitademen. Veiligheid is bij deze bedrijven geïntegreerd in alle bedrijfsprocessen. In de praktijk zie je dat bedrijven inzetten op certificering op trede 2 tot en met 4; tot nu toe schommelen de meeste bedrijven in Nederland tussen 2 en 3.”
Een uitgegeven certificaat is drie jaar geldig, maar elk jaar vindt een tussentijdse beoordeling plaats. Daaruit blijkt of certificering nog gerechtvaardigd is, en bedrijven kunnen dan zien of ze nog op de goede weg zijn. “Het kenmerk van een ladder is dat je kunt stijgen en dalen”, zegt Werkmeester. “Beginnen op trede 2 met de ambitie om de jaren erna te stijgen is een prima route.”
Toenemende belangstelling
Werkmeester merkt een toenemende belangstelling bij bedrijven en organisaties voor de Safety Culture Ladder. “De SCL is vaak een vereiste bij Europese aanbestedingen”, zegt Werkmeester. “Daarnaast wordt de SCL per 1 januari 2022 verplicht voor bedrijven die de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) hebben ondertekend. In aanbestedingen wordt een bepaalde trede verplicht gesteld voor (onder)aannemers.”
Wil je op die datum aan de gestelde certificeringseisen voldoen, wacht dan niet te lang met de voorbereidingen en de keuze voor een certificerende instelling, adviseert Werkmeester. “Er is veel vraag naar de Safety Culture Ladder, dus begin op tijd.”
De Safety Culture Ladder is een kwestie van goed werkgeverschap”
Onderscheidend vermogen
De Safety Culture Ladder betekent veel voor het onderscheidende vermogen van het bedrijf, zegt Werkmeester. “Sinds 1 maart 2020 zijn er meerdere SCL-varianten beschikbaar, van SCL Original tot Approved Self Assessment. Een certificaat wordt alleen afgegeven bij de varianten SCL Original en SCL. Op dit moment nemen bijna 800 bedrijven één van de vier SCL-varianten af, maar heel veel bedrijven dus ook nog níet. Daarmee kun je je dus onderscheiden in de markt."
"Bovendien: de Safety Culture Ladder draagt bij aan veiligheidsbewustzijn en is ook een kwestie van goed werkgeverschap. Certificering zorgt er mede voor dat mensen ’s avonds weer veilig naar huis gaan. Om dat vast te houden, is het nuttig als een certificerende instantie periodiek met je meekijkt, zoals gebeurt bij de SCL.”
Tips
Zoek bij de keuze voor een certificerende instelling naar een partij die zich als partner opstelt, langdurig de samenwerking zoekt en transparant is over de kosten, adviseert Werkmeester.
“Daar kun je naar vragen bij de selectie. Wees verder realistisch over de trede waarop je wilt instappen en spendeer geen extra tijd en geld aan het trainen van medewerkers vlak voor de audit. De auditor prikt door toneelstukjes heen. Het gaat er echt om dat veiligheid een breed gedragen thema is in de organisatie, het hele jaar door."
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Normec Certification
